Evolutie van de opdracht
20 plaatsen open te stellen voor NBM
In juni gaf Fedasil ons de opdracht om 15 bedden open te stellen voor niet-begeleide minderjarigen (NBM) en aan het einde van het jaar nog eens 5 bedden. Tot 20 jongeren werden opgevangen voor twee à drie dagen, soms tot twee à drie weken, voordat ze doorverwezen werden naar een open oriënteringscentrum of naar een andere opvangstructuur van Fedasil, gezien het grote aantal aanvragen van NBM in 2019.
Het project Reach Out
In mei 2019 werden de alleenstaande vrouwen en gezinnen op vraag van Fedasil overgebracht naar andere structuren en werden plaatsen vrijgemaakt voor het project “Reach Out” dat Fedasil had opgestart. Dat project richt zich tot migranten zonder papieren die op straat leven (meer bepaald transmigranten) en heeft tot doel om hen te informeren over hun rechten in België (opvangmogelijkheden en sociale ondersteuning) en over de mogelijkheid tot terugkeer.
Samusocial biedt in dat verband tijdelijk plaats (7 dagen, eenmaal verlengbaar) aan mensen die een verzoek om internationale bescherming willen indienen of die een aanvraag tot vrijwillige terugkeer willen doen. In het centrum wordt hen in samenwerking met Fedasil en de “daklozenopdracht” van Samusocial (mobiele teams en maatschappelijk werkers van de opvangcentra) specifieke begeleiding aangeboden.
Ontmoeting met Elise, opvoedster-animatiemedewerkster in het centrum voor asielzoekers van Neder-Over-Heembeek
Elise, hoe verloopt de organisatie van de activiteiten in het centrum van Neder-Over-Heembeek?
"Ik sta in voor de weekprogrammering van de activiteiten. Minstens één keer per week gaan we naar de film. Dat is een activiteit die steevast sterk op prijs wordt gesteld! Maar daarnaast kan het ook gaan om sport, culturele activiteiten of knutselwerk en tekenen. Zo is er voor elk wat wils. Ik pas het programma ook aan in functie van de cultuur-, spel- en sportkalender van het gewest… Eigenlijk alles om ze in contact te brengen met onze cultuur en te tonen wat Brussel te bieden heeft."Is het niet moeilijk om activiteiten te vinden die iedereen fijn vindt?
"De bewoners van het centrum zijn voor het merendeel tussen 20 en 40 jaar oud. Voor mij is één van mijn grootste overwinningen dat die enkele alleenstaande bejaarden die wij opvangen ook stilaan beginnen deel te nemen aan de activiteiten! Ze moeten eerst hun angsten en de taalbarrière overwinnen vóór ze aanvaarden om mee te gaan kijken naar een film in het Frans bijvoorbeeld. Al deze uitstapjes bedaren eventuele spanningen en creëren een band tussen het personeel en de bewoners. Ze maken het leven in het centrum gewoon een stuk aangenamer. Ze ontdekken nieuwe dingen die ze nadien graag vertellen aan hun naasten. Daarom nemen ze ook veel foto’s. Voor hen is het belangrijk om te tonen dat ze nog leven."Is er dan een echt gemeenschapsleven in het centrum?
"Ja, ik denk dat er in zekere zin een gemeenschap bestaat. Zo vinden er activiteiten plaats zonder dat wij er iets mee te maken hebben. Eén van bewoners treedt op als kapper voor de anderen en velen bieden zich vrijwillig aan om een vriend te begeleiden bij de dokter, een bezoek te brengen aan bewoners die in het ziekenhuis zijn opgenomen of om op te treden als vertaler wanneer dat nodig blijkt. Al dit zelfstandig initiatief wordt aangemoedigd en draagt evenzeer bij tot de sociale band als de activiteiten die wij organiseren. De bewoners kunnen ook bezoldigde activiteiten opnemen in het centrum en zelfs daarbuiten, als hun administratieve situatie dat toelaat. Om de sfeer in het centrum te omschrijven, is er een Afrikaanse zinsnede die de bewoners vaak in de mond nemen: “We zijn samen”. Dat vind ik heel treffend!"