Opdracht “Daklozen”

De mobiele hulpteams

Contact zoeken met daklozen, noodhulp (opvang, zorg, maaltijden, luisteren en informeren) en begeleiding voorstellen voor een herinschakeling.

De activiteit van de mobiele hulpteams in 2019

  • 34.700 hulpprestaties (luisteren, zorg, dekens, doorverwijzingen...)
  • 11.342 ontmoetingen op straat
  • 1.791 geholpen mensen 1.457 mannen en 334 vrouwen
  • 780 doorverwijzingen waarvan 573 naar onze centra

Werking

  • De mobiele hulpteams doorkruisen dag en nacht het grondgebied van het Brussels Gewest om daklozen te helpen. Doelstellingen:

    • De dialoog aangaan, een vertrouwensband creëren;
    • In de eerste noden voorzien (water, voeding, hygiënekits, eerstelijnszorgen…);
    • Een diagnose stellen van de vastgestelde problemen (lichamelijke en mentale gezondheid, administratieve problemen…);
    • Begeleiden en doorverwijzen naar een dienst die is aangepast aan de wensen en de noden van de persoon (ziekenhuis, opvangtehuis…);
    • Prospectie, op zoek gaan naar nieuwe krakerspanden en geïsoleerde personen.

Ontmoet publiek en prestaties

In de loop van 2019 hielpen de mobiele hulpteams 1.791 verschillende personen op straat: 1.457 mannen en 334 vrouwen.

Mannen (81.35%)Vrouwen (18.65%)Mannen (1.457)Vrouwen (334)
Mannen1.45781,35 %
Vrouwen33418,65 %

34.700 uitgevoerde prestaties door de mobiele hulpteams in 2019

Prestatie band opbouwen/luisteren (8.260 / 23,8%) Sandwiches/thee/soep (7.306 / 21,05%) Water (4.987 / 14,37%) Dekens (4.159 / 11,99%) Vestiaire (3.872 / 11,16%) Sociaal gesprek (1.561 / 4,5%) Hygiënekit (1.419 / 4,09%) Andere (1.175 / 3,39%) Orientatie (780 / 2,25%) Verpleging (479 / 1,38%) Weigering van de hulp (275 / 0,79%) Sociale begeleiding (270 / 0,78%) Psychologische prestatie (127 / 0,37%) Douche Samu (30 / 0,09%)
Prestatie band opbouwen/luisteren8.26023,8 %
Sandwiches/thee/soep7.30621,05 %
Water4.98714,37 %
Dekens4.15911,99 %
Vestiaire3.87211,16 %
Sociaal gesprek1.5614,5 %
Hygiënekit1.4194,09 %
Andere1.1753,39 %
Orientatie7802,25 %
Verpleging4791,38 %
Weigering van de hulp2750,79 %
Sociale begeleiding2700,78 %
Psychologische prestatie1270,37 %
Douche Samu300,09 %

Interventiezones van de mobiele hulpteams

Brussel (38.56%)Sint-Gillis (11.09%)Elsene (10.59%)Anderlecht (8.51%)Schaerbeek (4.93%)Evere (3.87%)Laken (3.41%)Sint-Joost-Ten-Node (3.05%)Andere (15.98%)Brussel (4.374)Sint-Gillis (1.258)Elsene (1.201)Anderlecht (965)Schaerbeek (559)Evere (439)Laken (387)Sint-Joost-Ten-Node (346)Andere (1.813)
  11.342 ontmoetingen
Brussel4.37438,56 %
Sint-Gillis1.25811,09 %
Elsene1.20110,59 %
Anderlecht9658,51 %
Schaerbeek5594,93 %
Evere4393,87 %
Laken3873,41 %
Sint-Joost-Ten-Node3463,05 %
Etterbeek3342,94 %
Vorst2922,57 %
Zaventem2041,8 %
Ukkel1701,5 %
Watermaal-Bosvoorde1491,31 %
Sint-Jans-Molenbeek1171,03 %
Vlaams Gewest990,87 %
Auderghem970,86 %
Jette850,75 %
Ganshoren710,63 %
Andere600,53 %
Sint-lambrechts-Woluwe580,51 %
Sint-Pieters-Woluwe270,24 %
Koekelberg160,14 %
Haren140,12 %
Neder-Over-Hembeek80,07 %
Sint-Agatha-Berchem70,06 %
Grimbergen50,04 %

De Stad Brussel (4.374 ontmoetingen in 2019) en de aangrenzende gemeenten blijven de zone waarin onze mobiele hulpteams het vaakst interventies uitvoeren.

In 2019 heeft de maraude er drie elektrische fietsen bijgekregen. Deze blijken ideaal voor verplaatsingen in voetgangerszones, parken, bossen en andere zones die met de bestelwagen moeilijk bereikbaar zijn.

780 doorverwijzingen van op straat door de mobiele hulpteams in 2019

In 2019 zorgden de mobiele hulpteams voor 780 doorverwijzingen

Samusocial (73.46%)Andere (17.69%)Ziekenhuis (8.85%)Samusocial (573)Andere (138)Ziekenhuis (69)
Samusocial57373,46 %
Andere13817,69 %
Ziekenhuis698,85 %

De meeste doorverwijzingen door de mobiele hulpteams betreffen de begeleiding naar een opvangcentrum van Samusocial.

De categorie « Andere » betreft de Medische centra, OCMW’s, Dokters van de Wereld/Athéna, de gemeenten, FARES, preventiediensten, opvangtehuizen.

Vaststellingen

  • Toename van het aantal dakloze personen op straat:  toename van het aantal meldingen en verzoeken om interventie door de sociosanitaire sector en particulieren.
  • Plaatsgebrek in de « duurzame » opvangcentra (opvangtehuizen, psychiatrische opvang): de mobiele teams zorgen ervoor dat mensen die in een moeilijke situatie verkeren onderdak krijgen en/of worden doorverwezen, maar vaak zien zij deze mensen kort daarna opnieuw op straat.
  • De meeste van deze mensen bevinden zich in een onregelmatige administratieve situatie, wat de mogelijkheden beperkt betreffende begeleiding of doorverwijzing om een oplossing te vinden voor hun dakloosheid: migranten op doorreis, mensen zonder papieren die hier permanent verblijven, mensen uit Oost-Europa. Er wordt nog steeds gewacht op de bevoegde overheden voor structurele antwoorden om deze problematiek een plaats te geven.
  • Veel van deze mensen hebben psychologische of psychiatrische problemen.

Vooruitzichten

  • De behoeften zijn zodanig dat een structurele invulling van dit beleid ten volle is verantwoord met het oog op de continuïteit van de hulp op straat. De permanentie van drie mobiele teams, overdag en ‘s avonds en zowel in de week als tijdens het weekend is een noodzaak. De mobiele teams maken een humanitair toezicht mogelijk zodat we contact kunnen houden met de grote uitgeslotenen van de hoofdstad. Zij vormen de eerste waarschuwingsdrempel voor humanitaire situaties die een dringend optreden vereisen. Dankzij hen kunnen we bijhouden hoe de bewegingen van zwervende mensen evolueren. Zo kan met de medewerking van de mobiele teams nauwer worden toegezien op de toestand in de vele kraakpanden.
  • De eerste vaststellingen van de nieuwe psychologe die wordt ingezet met de mobiele dagteams bevestigen de noodzaak aan een verdere uitbouw en een versterking van het psychologisch aspect van de maraudes om te komen tot diagnoses en doorverwijzingen die vele mensen die wij op straat ontmoeten nodig hebben en die kampen met psychologische en/of psychiatrische problemen.
  • Het vraagstuk van de bijstand voor migranten op straat (en dan hoofdzakelijk de migranten in transit in de buurt van het Noordstation) vereist een aangepast antwoord op deze specifieke problematiek. Samusocial heeft hiertoe in september 2019 een actie- en onderzoeksproject opgezet dat ook in 2020 verderloopt.

Rafaël, coordinator maraudes

Ik ben ondertussen vier jaar coördinator van de maraude en binnenkort tien jaar maatschappelijk assistent bij Samusocial. Mijn taken? Interventieverzoeken opvangen en naar prioriteit indelen, contact houden met de andere verenigingen van de sector om op een hoog kwalitatief niveau te blijven werken met het netwerk, opvolgen of alle werkinstrumenten en het maraudemateriaal in voldoende hoeveelheid voorhanden zijn, de maatschappelijke en medische opvolging in de gaten houden. Na al die jaren doe ik dit werk nog altijd met evenveel plezier omdat het verrijkend is en ik in contact kan treden met mensen in moeilijkheden zonder een onderscheid te moeten maken op basis van herkomst, cultuur, problematiek of geslacht. Bovendien doorkruisen de mobiele teams het hele Brusselse Gewest. We hebben daarmee een heel uitgebreid werkgebied, wat ik fijn vind!